زلزله تازه تهران جز یک پیش‌لرزه دسته‌بندی می‌شود؟ | باید منتظر لرزش مهم‌تری باشیم؟
تاریخ انتشار: ۲۶ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۴۷۳۶۷
مهدی زارع در شرق نوشت: زلزله ۲۰ تیر ۱۴۰۲ در پهنه گسل ایوانکی در جنوب شرقی تهران رخ داد. این گسل، توان لرزه‌زایی برای رخداد زلزله‌ای با بزرگای ۷.۵ را نیز دارد. یک زلزله احتمالی در آینده در تهران مرگ و ویرانی زیادی به همراه خواهد داشت. سؤال مهم بعد از وقوع زمینلرزه ۲۰ تیر ۱۴۰۲ آن بود که آیا همچنان زمین‌لرزه‌ای رخ خواهد داد؟ آیا رخداد ۲۰ تیرماه یک زمینلرزه منفرد بود یا می‌تواند پس‌لرزه هم داشته باشد؟ آیا باید منتظر زلزله مهم‌تری نیز باشیم؟
پس‌لرزه‌ها زمین‌لرزه‌های کوچک‌تری هستند که پس از تکان‌های اصلی به وجود می‌آیند و ناشی از تعدیل گسلی هستند که در طول شوک اصلی شکسته شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
با مطالعه توالی پس‌لرزه‌ها می‌توان بزرگا و سرعت زمین‌لرزه‌ها را در دنباله پس‌لرزه‌ها پیش‌بینی کرد. بزرگ‌ترین رویداد پس‌لرزه معمولا حدود یک درجه بزرگا کمتر از زلزله اصلی است؛ بنابراین مثلا برای رویداد اصلی با بزرگای ۶.۵، ممکن است پس‌لرزه‌هایی با بزرگای در محدوده ۵ و کمتر از آن رخ دهد.
تعیین احتمال توالی پیش‌لرزه به یک زلزله اصلی در آن گسل به تعیین سطح لرزه‌خیزی زمینه –زلزله‌های کوچک و مکرری که معمولا در آن پهنه گسله به تکرار رخ می‌دهند- وابسته است. همان‌طورکه پس‌لرزه‌ها با گذشت زمان از بین می‌روند، احتمال اینکه زلزله‌ای مستقل، یک پیش‌لرزه باشد، افزایش می‌یابد.
ولی اکنون باید سؤال مهم‌تر را مطرح کنیم: آیا بعد از یک زلزله با بزرگای ۳.۴ ممکن است زلزله‌ای شدید رخ دهد؟ پیش‌لرزه، لرزه اصلی و پس‌لرزه اصطلاحات نسبی هستند که همه آنها را زمینلرزه توصیف می‌کنند. پس‌لرزه‌ها زمین‌لرزه‌های کوچک‌تری هستند که در یک منطقه عمومی در روزها تا حتی سال بعد از یک رویداد بزرگ یا «شوک اصلی» رخ می‌دهند. آنها در همان صفحه گسلی که مسبب شوک اصلی بوده رخ می‌دهند.
علاوه بر کوچک‌تربودن بزرگای پس‌لرزه‌ها نسبت به لرزه اصلی، میزان و فراوانی وقوع پس‌لرزه‌ها نیز با گذشت زمان کاهش می‌یابد. بیشتر پس‌لرزه‌ها در عرض چند ساعت تا چند روز پس از شوک اصلی اتفاق می‌افتند، اما هرچه شوک اصلی بزرگ‌تر باشد، پس‌لرزه‌ها بیشتر طول می‌کشد. برای بزرگ‌ترین زمین‌لرزه‌ها، توالی پس‌لرزه‌ها می‌تواند برای سال‌ها تا دهه‌ها ادامه داشته باشد. برای زلزله‌ای با بزرگای ۶.۵ مانند زلزله ۱۳۸۲ بم، دنباله پس‌لرزه‌ها تا بیش از یک سال بعد از لرزه اصلی طول می‌کشد.
در سراسر جهان احتمال اینکه یک زلزله در سه روز منجر به وقوع یک زلزله بزرگ در همان نزدیکی شود، حدود شش درصد است. این به این معنی است که تقریبا ۹۴ درصد احتمال دارد که هر زمین‌لرزه‌ای پیش‌لرزه رخدادی بزرگ‌تر نباشد؛ بنابراین احتمال اینکه زلزله‌ای کوچک پیش‌لرزه رخدادی بزرگ‌تر باشد، وجود دارد ولی بسیار کم است. ضمنا زلزله با بزرگای ۳.۴ نیز می‌تواند پس‌لرزه داشته باشد -معمولا با بزرگای ۲ یا کمتر- بنابراین اصرار بر اینکه زلزله‌ای کوچک، به هیچ رخداد بزرگ‌تر بعدی‌ای مربوط نیست، غلط است. نرخ پس‌لرزه‌ها با گذشت زمان تغییر می‌کند و به‌طورکلی کاهش می‌یابد، اگرچه گاهی اوقات پس از یک پس‌لرزه قابل توجه، دوباره تعداد زیادی پس‌لرزه همان پس‌لرزه بزرگ به‌طور موقت افزایش می‌یابد. حداقل یک بار در روز اول رخداد هر زمینلرزه و دوباره در هفته اول و دوباره در ماه اول به پیش‌بینی مجدد رخدادهای محتمل بعدی دست می‌زنیم و آن را به‌روز می‌کنیم. البته اعلان عمومی هریک از این محاسبات کار ما نیست و به باور نگارنده درست هم نیست.
شبکه لرزه‌نگاری نصب‌شده در تهران به نام TDSN یک سامانه لرزه‌نگاری نانومتریک ۱۲ ایستگاهی است که توسط مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران در سال ۱۳۷۵ نصب شده است. هر ایستگاه از یک لرزه‌سنج سه‌مؤلفه‌ای پریودکوتاه تشکیل شده و داده‌ها به‌صورت دیجیتالی به ایستگاه مرکزی منتقل می‌شود. نگاشت زلزله‌ها به صورت مداوم و به حالت چکانش، روی دیسک کامپیوتر ذخیره می‌شود. بررسی این زلزله‌های کوچک نشان داده که ریززلزله‌ها همیشه به یک گسل فعال مربوط نمی‌شوند و بسیاری از آنها به دلیل جابه‌جایی در شکستگی‌های کوچک‌تر در حریم و پهنه گسل‌های اصلی رخ می‌دهند. تعداد بیشتر این زلزله‌های کوچک به‌ویژه در ۲۷ سال گذشته در منطقه شرقی تهران به همراه رخداد زمین‌لرزه‌های مهم تاریخی در همین محدوده جالب توجه است. همه مطالعات انجام‌شده نشان می‌دهند که پهنه گسله ایوانکی در جنوب شرق تهران یک پهنه گسله فعال و لرزه‌زاست و با بررسی‌های دقیق پایش لرزه‌نگاری و ژئودزی می‌توان پیش‌بینی‌های دقیق قطعه گسله آماده گسیختگی و محدوده زمانی گسیختگی آن قطعه را نیز مشخص کرد.
رخداد زمین‌لرزه‌هایی با بزرگای کمتر از ۴ پیش‌تر نیز روی گسل ایوانکی سابقه داشته است. زلزله کوچک با بزرگای ٣.٧ روز ۱۳۹۶.۱۱.۲۰ در شمال گسل ایوانکی ۱۳۹۹.۱۱.۱۸ با بزرگای ۳.۳ و ۱۴۰۱.۱۰.۱۲ با بزرگای ۲.۵ و همچنین در تاریخ‌های ۱۳۸۸.۸.۱۷ و ۱۳۸۹.۱۲.۳ دو زلزله با بزرگای ٤ نشان می‌دهد که زلزله‌های کوچک و مکرر در سال‌های اخیر از گسل ایوانکی ثبت و گزارش شده‌اند. زمین‌لرزه‌های تاریخی ٧٤٣ میلادی و ٨٥٥ میلادی -هر دو با بزرگای برآوردشده حدود ۷- که ری را ویران کرده‌اند به احتمال زیاد با جنبایی این گسل رخ داده‌اند. زلزله‌های به صورت خوشه (فوج‌لرزه) در آبان-آذر ۱۳۹۳ شمسی نیز در اثر جنبایی این گسل رخ داده است.
منبع: خرداد
کلیدواژه: زلزله تهران زلزله های کوچک زمین لرزه زمین لرزه ها گسل ایوانکی پس لرزه ها رخ می دهند پهنه گسل پیش لرزه زلزله ای یک زلزله زلزله ها شوک اصلی کوچک تر بزرگ تر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khordad.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خرداد» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۴۷۳۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مشق عشق در روستایی دورافتاده
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز یزد ، دوربین چشم و چراغ این هفته روایت مشق عشق معلمی است که هر روز به عشق دانش آموزان از شهر به روستا می‌آید.
۶۰ کیلومتری از مرکز استان یزد دور می‌شویم، به روستای صادق آباد تفت می‌رویم تا روایتگر حضور معلمی باشیم که چند سالی است، مشق عشق می‌کند.
روستایی کوچک در دل کویر، اما با آب و هوایی کوهستانی که دبستانی کوچک دارد. دبستان شهید دستغیب با ۶ دانش آموز.
خانم رمضانی، اینجا ۳ پایه را تدریس می‌کند. پایه اول، سوم و پنجم ابتدایی. او سختی راه را به جان می‌خرد و نه تنها معلمی بلکه برای دانش آموزان مادری می‌کند.
نکته قابل توجه، روش تدریس این معلم توانمند است، او با آخرین شیوه‌های تدریس به دانش‌آموزان تعلیم می‌دهد و معتقد است در هر شغل و هر لباسی که خدمت می‌کنیم اگر متعهد باشیم و عاشقانه کار کنیم، موفق خواهیم شد.
بیش از سه دهه از خدمت خانم رمضانی در کسوت معلمی می‌گذرد، اما چند ساعتی که در کنار او بودیم، با ذوق و شوق به دانش آموزانش آموخت. با آنها صمیمی شد و همچون مادر دل به دلشان داد.
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟